Nasz Czas

Zamieszkują we Francji Półwysep Bretoński (dawniej Armorika), a także w USA i Kanadzie. Ogółem jest ich ok. 3 milionów. Pierwszymi mieszkańcami na półwyspie były plemiona Ostrymnów, później w IV wieku przed n.e. pokonanych przez celtyckie plemiona Wenetów, Ossysmów, Kuriozolitów, Redonów, Namnetów przybyłe z Europy Środkowej. Celtowie przynieśli swój język i religię - druidyzm. Swoją nazwę Bretończycy otrzymali od celtyckich plemion Brytów, Sasów i Jutów.

Stara ludność Armoriki już wtedy mówiła gallo - romańskim językiem, więc zaczęła się ponowna celtyzacja półwyspu. Brytowie przynieśli ze sobą chrześcijaństwo. Po długoletnim religijnym i politycznym panowaniu Brytów ludność zachodniej Armoniki, która otrzymała nazwę Dolnej Bretonii, zaczęła mówić po bretońsku; we wschodniej górnej Bretonii, gdzie wpływy Brytów były mniejsze, panującym był język francuski. Rzymskie panowanie (środek I wieku n.e.), próby Franków pokonania Bretończyków, a także ataki Normanów (IX-X w.) nie okazały dużego wpływu na byt Bretończyków, żyjących w warunkach odnośnej izolacji półwyspu i zachowania niepodległości. Od połowy IX wieku Bretania była samodzielnym hrabstwem, później księstwem, które istniało do końca XV wieku, kiedy to była ustanowiona unia osobista między Bretonią a Francją. W 1532 r. Bretonia ostatecznie była przyłączona do Francji. Umowa o przyłączeniu przewidywała szeroką autonomię i mimo to centralna władza w Paryżu z biegiem lat próbowała autonomię okrajać. Kolejne próby królów francuskich znieść autonomię Bretonii napotykały stanowczy sprzeciw. Wzrost poczucia narodowego, rozpowszechnienie idei inności narodowej, nacjonalizmu i separatyzmu zaczynają się w połowie XIX wieku, jednak szczególnie mocno przejawiły się po I wojnie światowej. W czasie II wojny światowej, po okupacji Francji przez Niemców, były próby domówienia się z Niemcami i utworzenia w Bretonii niepodległego państwa; jednak przegrana Niemców zniweczyła te dążenia.

Tradycyjne zajęcia Bretończykow - hodowla bydła i rybołówstwo morskie. 1/3 ludności zajęta jest w rolnictwie - hodowla krów mlecznych, trzody, drobiu. Uprawia się warzywa - winiarstwo. Przemysł mleczny jest najlepiej rozwinięty w całej Francji. Bretończycy zaś są najlepszymi marynarzami floty francuskiej. Są oni katolikami i to najbardziej wierzącymi w całej Francji, szczególny kult ma wśród nich św. Anna. Nawet w czasach Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Bretonia razem z Vandeą była ostoją wiary katolickiej. Dziś walczą o zachowanie języka ojczystego i marzą o niepodległości. Na starych samochodach, jeżdżących po Wilnie, a przywiezionych z Francji, dziś nieraz można zobaczyć naklejone flagi bretońskie i hasło: Breizh zo Veretoned - Bretonia dla Bretończyków. W samej Bretonii mieszka 4,3 mln ludności. Główne miasta: Rennes (br. Roazhon) i Nantes (br. Naoned). Ludność jest dwujęzyczna - jęz. francuski i jęz. bretoński (celtyckiej grupy językowej); na wschodzie Bretonii, w strefie przejściowej między frankojęzycznym terytorium i brytojęzycznym, ludność mówi językiem gallo. Nazwa własna - Breizh lub Breizhiad. Partie bretońskie: Bretoński Ruch Regionalistyczny; Partia Bretońska; Partia Organizacji Wolnej Bretonii; Strollad Adsav (wejście na wierzch); Bretońska Unia Demokratyczna; Partia "Emgann" (walka).

1) Flaga: 5 pasów czarnych; 4 pasy białe; w górnym lewym rogu gornostajowe białe futro z czarnymi ogonkami.

2) Flaga dawnego Księstwa Bretonii: na białym tle czarny prosty krzyż. To jest flaga z 1095 r., kiedy to Bretończycy wyruszyli na pierwszą wyprawę krzyżową do Palestyny, wyzwalać grób Chrystusa. Później ta flaga została przyjęta jako bretoński symbol narodowy. W latach bretońskiego odrodzenia narodowego, po I wojnie światowej jeden z przywódców bretońskiego ruchu narodowego, założyciel organizacji "Breizh Atao", Marvan Marchall, doszedł do wniosku o potrzebie stworzenia symboli, jednoczących ideę odrodzenia i chęć pokazania światu żywotności ducha bretońskiego, że Bretończycy jeszcze nie zginęli. Tym właśnie sposobem, z chęci zjednoczenia starych symboli z ówczesną koncepcją regionów bretońskich w 1923 r. zradza się bretońska, pasiasta flaga - "Gewnn Ha Du" - czyli "Czarny i Biały". Patronem Bretonii jest święty Erwin (Sant Erwann). Święta narodowe: Gouel broadel ar Pobl Vreizh (Święto Narodu Bretońskiego); Gouel broadel ar Brezhoneg (Święto Języka Bretońskiego).