"Łatgalia"
ŁOTWA

Józef Szajna - malarz i twórca teatru

W Centrum Kultury Polskiej 13 marca br. dr Antoni Soduła z Polski, pracujący obecnie w Polskiej Szkole Średniej im. J. Piłsudskiego w Daugavpilsie wygłosił ciekawą prelekcję o Józefie Szajnie. Dzień 13 marca był wybrany nie przypadkowo, ponieważ właśnie w tym dniu urodził się w 1922 roku bardzo ważny człowiek w kulturze polskiej- Józef Szajna. Dr A. Soduła miał szczęście osobiście poznać, jeszcze żyjącego wielkiego twórcę.

W wieku 16 lat J.Szajna poszedł na wojnę, w wieku 18 lat dostał się do obozu koncentracyjnego, natomiast w wieku 19 lat został skazany na karę śmierci, której na szczęście udało się uniknąć. Właśnie te okrutne przeżycia i złożyły się później na jego twórczość. Jak zaznaczył w czasie swojej prelekcji A. Soduła:" Każdy wielki twórca albo walczy ze złem, albo ukazuje dobro. Dla J. Szajny zło utożsamiało się z hitleryzmem".

Doświadczenia obozu koncentracyjnego zaważyły na całej jego twórczości. Zaczynał swoją twórczość od plastyki. Ukazywał zło w ten sposób, aby budzić w człowieku odrazę do jego czynienia. A więc artysta musi ukazywać prawdę. J Szajna znalazł swoją własną wizję plastyczną.

Później zaczął tworzyć spektakle. Jednym z najbardziej znaczących jego przedstawień była "Replika", jeździł z nią po całym świecie. W dalszej perspektywie ten twórca zaczyna realizować wielkie sylwetki światowe- "Majakowskiego", "Witkacego", "Serwantesa", "Dantego" oraz inne.

Podsumowując, można z całą pewnością powiedzieć, że dr A Soduła bardzo profesjonalnie i fachowo podczas swojej prelekcji zaprezentował sylwetkę znanego wielkiego malarza i twórcy teatru- J. Szajny.

Inf. wł.

Nasz Czas 11/2003 (600)